Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800
Creissoun(-de-palun)
Rorippa palustris
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cresson des marais.
Descripcioun :Lou creissoun-de-palun es uno planto de l'an raro, pulèu primo emé de fueio proun divisado qu'an un darrié tros pu grand. Fai de flour jauno d'or, li boudousco dounon d'èr à de boudin (de 4 à 8(1,2) mm de long) emé un long estile (0,2 à 0,8(0,5) mm) ço que permès de la destria dis àutri Rorippa. Trachis en ribo de ribiero o de palun.
Usanço :Li flour e li fueio soun manjadisso dins l'ensalado (li bèn lava). Es uno planto vertuouso contro lou mau-de-terro (escourbut).
Port : Erbo
Taio : 10 à 60(100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Rorippa
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 7 à 8 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Palun
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Rorippa palustris (L.) Besser, 1821